Ενδοσοκομειακή λοίμωξη: Είναι ιατρικό λάθος;

2 Απριλίου, 2021

Τι είναι η ενδονοσοκομειακή λοίμωξη;

 

Οι νοσοκομειακές λοιμώξεις αποτελούν ένα μείζον πρόβλημα δημόσιας υγείας  που θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια των ασθενών και εκφράζεται με σημαντική αύξηση των δεικτών της νοσηρότητας, της θνησιμότητας, καθώς επίσης της διάρκειας και του κόστους νοσηλείας.

 

Η σύγχρονη ιατρονοσηλευτική φροντίδα επιβάλλει συχνά τη χρήση παρεμβατικών τεχνικών για την αντιμετώπιση ιδιαίτερα των βαρέως πασχόντων ασθενών, με αποτέλεσμα τον κίνδυνο εμφάνισης λοιμώξεων συνδεόμενες με αυτές.

Στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο, περίπου 4.100.000 ασθενείς εμφανίζουν νοσοκομειακή λοίμωξη, με τον εκτιμώμενο αριθμό θανάτων να αγγίζει τις 37.000. Παρόμοιο πρόβλημα αντιμετωπίζουν και τα ελληνικά νοσοκομεία, τα οποία κυρίως κατά την τελευταία δεκαετία, έρχονται αντιμέτωπα με τα ολοένα αυξανόμενα επίπεδα της μικροβιακής αντοχής και την εμφάνιση νοσοκομειακών λοιμώξεων από πολυανθεκτικούς Gram – αρνητικούς μικροοργανισμούς.

 

Ο κίνδυνος να εμφανιστεί μία ενδονοσοκομειακή λοίμωξη σε έναν ασθενή, απασχολεί τόσο τους ίδιους τους νοσηλευόμενους, όσο και τους ίδιους τους αρμόδιους ιατρούς. Οι ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις συνιστούν λοιμώξεις, που συνήθως δεν προϋπάρχουν στον ασθενή αλλά αναπτύσσονται κατά τη διάρκεια της νοσηλείας του στο νοσοκομείο. 

Το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) παρακολουθεί στενό το φαινόμενο, καταβάλλοντας σοβαρές προσπάθειες για την πρόληψη της εμφάνισής τους και τη βελτίωση της ασφάλεια των ασθενών. Εμφανίζονται σε όλα τα περιβάλλοντα υγειονομικής περίθαλψης, συμπεριλαμβανομένων των νοσοκομείων, των χειρουργικών κέντρων, των κλινικών και των εγκαταστάσεων μακροχρόνιας περίθαλψης, όπως γηροκομεία και εγκαταστάσεις αποκατάστασης.

Πότε συμβαίνει;

 

Για να μπορούμε να αναφερόμαστε σαφώς σε μία ενδονοσοκομειακή λοίμωξη, θα πρέπει να ταξινομείται ως εξής: 

 

  • να αποκτήθηκε εντός του νοσοκομείου και σε άλλες εγκαταστάσεις υγειονομικής περίθαλψης 
  • να μην σχετίζεται ο λόγος εισαγωγής του ασθενούς στο νοσοκομείο με την εν λόγω μόλυνση
  • να μην είναι παρούσα ή να βρίσκεται στο στάδιο της επώασης κατά την εισαγωγή του στο νοσοκομείο. 
  • να συμβεί έως και από 48-72 ώρες μετά την εισαγωγή του στο νοσοκομείο 
  • να παρουσιάζεται μεν μετά την έξοδο του ασθενή από το νοσοκομείο, αλλά η μόλυνση να συνέβη κατά την παραμονή του σε αυτό.
  • να εκδηλωθεί έως και 5 ημέρες μετά την είσοδο του ασθενούς από το παθολογικό τμήμα 
  • εντός 30 ημερών μετά τη χειρουργική επέμβαση
  • από 1-2 έτη μετά την τοποθέτηση ξένου σώματος (τεχνητή βαλβίδα, υλικά οστεοσύνθεσης)

 

Απότοκος της ενδονοσοκομειακής λοίμωξης είναι η παράταση της διάρκειας νοσηλείας του ασθενούς στην κλινική η υποβολή του σε περαιτέρω θεραπείας σε επιπλέον λήψη φαρμάκων, σε επιπλέον ταλαιπωρία καθώς και σε χορήγηση αντιβιοτικής αγωγής ακόμη και μετά την έξοδό του από το νοσοκομείο.

Είναι όμως η ενδονοσοκομειακή λοίμωξη ιατρικό λάθος;

 

Η παράνομη και αμελής συμπεριφορά του ιατρού συνίσταται, κατ΄αρχήν εφόσον προέβη σε μία οποιαδήποτε επέμβαση παραλείποντας να ενημερώσει τον ασθενή για τις ενδεχόμενες (έστω και σπάνιες) επιπλοκές της επέμβασης, μεταξύ των οποίων και η ενδονοσοκομειακή λοίμωξη. Η ενημέρωση του ασθενούς, είναι εξαιρετικά σημαντική, προκειμένου να έχει τη δυνατότητα  να σταθμίσει την επιλογή του να προβεί σε αυτή την επέμβαση, γνωρίζοντας όλους τους κινδύνους που τυχόν εγκυμονεί. Ας δούμε το ακόλουθο χαρακτηριστικό παράδειγμα:

Ο ακάθαρτος ιματισμός, όπως και όλα τα αντικείμενα που σχετίζονται με τη φροντίδα του ασθενούς, μπορεί να αποτελέσει πηγή για μετάδοση παθογόνων μικροοργανισμών στον άνθρωπο Τεκμηριωμένες επιδημιολογικές μελέτες αναφέρουν τον ιματισμό ως πιθανή πηγή μετάδοσης μόνο σε δύο περιπτώσεις:

 

  • σε αποικισμό ή λοίμωξη από σταφυλόκοκκο, στρεπτόκοκκο και βάκιλο Cereus σε νεογνά
  • σε ουρολοιμώξεις από Gram αρνητικά βακτήρια, ανθεκτικά στα αντιβιοτικά, σε ασθενείς που φέρουν ουροκαθετήρα

 

Η μετάδοση αυτή οφείλεται κυρίως σε δύο λόγους: 

 

1. στο προσωπικό που χειρίζεται τον ιματισμό και δε λαμβάνει τα κατάλληλα μέτρα  προστασίας

2. στη μη τήρηση των προϋποθέσεων που αφορούν τη συλλογή, διακίνηση, πλύσιμο και   φύλαξη του ιματισμού.

 

Για να είναι δυνατή η τεκμηρίωση του ιατρικού λάθους, θα πρέπει να είναι σαφής ο αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ των παραλείψεων του αρμόδιου ιατρού και του επελθόντος αποτελέσματος. Ειδικότερα, θα πρέπει να διαλαμβάνεται σαφώς η προσβαλλομένη απόφαση, σύμφωνα με την οποία να αποδεικνύεται ότι αν τηρούσε τις αντίστοιχες ιδιαίτερες νομικές υποχρεώσεις του, με πιθανότητα που αγγίζει τα όρια της βεβαιότητας, δεν θα μεταδιδόταν το μικρόβιο (ενδονοσοκομειακή λοίμωξη) στον ασθενή.

 

Χαρακτηριστική  περίπτωση για να αποδειχθεί  η αμελής ιατρική συμπεριφορά σε ενδονοσοκομειακή λοίμωξη αποτελεί η μη αξιολόγηση της ίδιας της εστίας της λοίμωξης (συμπτώματα ασθενούς εκροή πύου  και επιμολύνσεις ) καθώς η μη έγκαιρη λήψη καλλιέργειας υλικού (τραύμα, ιστοί, βρογχικές εκκρίσεις, αίμα, ούρα κλπ) και η μη ενδεδειγμένη χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής πχ  ασθενής που νοσεί από λοίμωξη αναπνευστικού και δεν του παρέχεται η κατάλληλη και ενδεδειγμένη φαρμακευτική αγωγή.

 

Περαιτέρω, όταν υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός καταγγελιών για μη τήρηση του πρωτοκόλλου υγιεινής στους χώρους του νοσοκομείου, π.χ. δεν διενεργείται η καθημερινή καθαριότητα κλινοσκεπασμάτων, δεν τηρούνται βασικοί κανόνες υγιεινής όπως πλύσιμο χεριών, αλλαγή κλινοσκεπασμάτων, καθαρισμός χώρων κλπ).

Πιστεύετε ότι η υγεία σας παραμελήθηκε λόγω της πανδημίας;

Μη διστάσετε να ζητήσετε τη συμβουλή μας για οποιαδήποτε απορία σας.

Λ. Συγγρού 262, Αθήνα Τ.Κ 17672

+30 211 012 1395

support@sta.bcla.gr

Συμπληρώστε τα στοιχεία σας για να επικοινωνήσουμε μαζί σας