Τι είναι η ιατρική ευθύνη και σε πόσα μέρη διακρίνεται;

Η ιατρική ευθύνη αφορά σε ιατρικές ενέργειες, και ειδικότερα σε πράξεις ή παραλείψεις των ιατρών, κατά την άσκηση του ιατρικού τους επαγγέλματος και διακρίνεται σε:
Στην Ελλάδα, διακρίνεται σε αστική, ποινική και πειθαρχική.

Ας δούμε αναλυτικά:

Αστική ή ποινική

Το ιατρικό σφάλμα ερευνάται στο αστικό ή ποινικό δικαστήριο, σύμφωνα με τις αντίστοιχες διατάξεις του δικαίου. Σε ορισμένες περιπτώσεις, της πειθαρχικής ευθύνης, τα όργανα του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, καθώς και το Πειθαρχικό Συμβούλιο του Ιατρικού Συλλόγου, μπορεί να κρίνει την υπόθεση. Κάθε περίπτωση ιατρικής αμέλειας εκδικάζεται μετά από την απαιτούμενη διερεύνηση, από τα δικαστήρια της πολιτείας.

Η αστική ευθύνη του γιατρού, βασίζεται στο γεγονός ότι η σχέση που συνδέει τον ασθενή και τον γιατρό, έχει τον χαρακτήρα συμβάσεως, οπότε και η μη εκπλήρωση ή η πλημμελής ή η ελλιπής εκτέλεσή της, δημιουργεί υποχρέωση για αποζημίωση. Ο ιατρός, μετά ταύτα, αδικοπρακτεί, κατά τον αστικό κώδικα, δηλαδή εξαιτίας του ιατρικού του σφάλματος, προκαλεί στον ασθενή βλάβη της υγείας του (ή της ζωής του), υπαιτίως (συνήθως δηλαδή εξ αμελείας) ζημιώνοντας τον, κατ’ αυτόν τον τρόπο παράνομα και υπαίτια , ώστε να υποχρεούται να τον αποζημιώσει, κατά τις ειδικότερες διατάξεις του αστικού κώδικα.

Η ποινική ευθύνη του ιατρού, στοιχειοθετείται όταν με πράξεις ή παραλείψεις του ιατρού παραβιάζονται ευθέως διατάξεις του Ποινικού Κώδικα ή ειδικών ποινικών νόμων. Η ποινική ευθύνη δεν σχετίζεται κατ’ ανάγκη με την αστική, με αποτέλεσμα πολύ συχνά μία ιατρική συμπεριφορά (πράξη ή παράλειψη) να επιφέρει τόσο ποινική, όσο και αστική ευθύνη. Απαραίτητη προϋπόθεση για να αποδοθεί στον ιατρό ποινική ευθύνη για ανθρωποκτονία ή σωματική βλάβη από αμέλεια (άρθρα 302, 314 και 28 ΠΚ), είναι ο ιατρός να έχει ενεργήσει με τρόπο που να συνιστά κολάσιμη ποινικά συμπεριφορά. Τέλος, μία ποινική καταδίκη επιφέρει, αυτομάτως, αμαύρωση του ποινικού μητρώου του ιατρού, καθώς και εκκίνηση πειθαρχικής διαδικασίας σε βάρος του, ενώ δεν προβλέπονται αντίστοιχες συνέπειες στο πεδίο της αστικής ευθύνης.