Στην «άμυνα» οι γιατροί υπό τον φόβο σφάλματος.
Σύμφωνα με πληροφορίες και στατιστικά στοιχεία, αν γιατροί και νοσηλευτικό προσωπικο παραδέχονταν λάθη που έχουν διαπράξει, στην Ελλάδα μόνο, τότε θα είχαμε λιγότερο από 6.000 ιατρικά λάθη που έχουμε ετησίως.
Το γνωρίζατε πως στην Ευρωπαϊκή Ένωση οι υποθέσεις που βγαίνουν στο φως της δημοσιότητας αγγίζουν ένα τόσο υψηλό νούμερο που δεν πάει το μυαλό σας; Αν είχαν αποφευχθεί κάποια από αυτά, θα είχαμε λιγότερο από 3.2 εκατομμύρια άσκοπες μέρες νοσηλείας των ασθενών. Επίσης τα ιατρικά σφάλματα δεν θα έφταναν τις 260.000 περιπτώσεις που οδήγησαν σε αναπηρία, ούτε θα είχαμε 95.000 θανάτους.
Τι είναι όμως η «αμυντική ιατρική»;
H αμυντική ιατρική αποτελεί μία ιατρική πρακτική, με κύριο στόχο την προστασία των ιατρών απέναντι σε αγωγές αποζημιώσεων για τυχόν πρόκληση ιατρικού σφάλματος. Πρόκειται για μία ιδιαίτερα κοινή πρακτική, ιδίως στις Η.Π.Α και στις ειδικότητες υψηλού κινδύνου. (Διαβάστε περισσότερα)
Παγκοσμίως αλλά πρωτίστως, στην Ελλάδα η γυναικολογία, η γενική χειρουργική, η αναισθησιολογία, η επείγουσα ιατρική και η ακτινολογία είναι κάποιες από τις ειδικότητες με τις περισσότερες καταγγελίες για ιατρικά σφάλματα! Τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότερες υποθέσεις καταλήγουν στις αίθουσες των δικαστηρίων ακόμη κι αν είναι αβάσιμες. Οι αιτίες τους, πέρα από την ιατρική ή νοσηλευτική ευθύνη που κατέχουν, σχετίζονται και με ελλείψεις του συστήματος υγείας αλλά και την ελλιπή ενημέρωση των ασθενών και των συγγενών τους από τον γιατρό.
Ας θυμηθούμε μερικά ιατρικά σφάλματα, που κόστισαν τη ζωή των ανθρώπων:
- Ανήλικος που εμφάνισε υψηλό πυρετό διαγνώστηκε με λάθος διάγνωση και έχασε τη ζωή του. Συμπτώματα μηνιγγίτιδας, όπως εμετό, πονοκέφαλο και μεγάλη εξάντληση, διαγνώσθηκαν ως μια εαρινή λοίμωξη.
Ενώ το παιδί διεκομίσθει στο νοσοκομείο, δόθηκε εντολή να επιστρέψει σπίτι του. Η μη αποτελεσματική αντιμετώπιση επέφερε τον θάνατο. - Ασθενής χάνει τη μάχη, στα 32 του χρόνια, καθώς το βεβαρημένο ιστορικό πνευμονοπάθειας που είχε, τον ανάγκασε να απευθυνθεί στο νοσοκομείο.Αδύναμος για να περπατήσει ή να κάνει το παραμικρό… Από το νοσοκομείο παίρνει την οδηγία αποχώρησης του από εκεί, καθώς και να λάβει απλά μια αντιβίωση. Οι ώρες πέρασαν και η κατάσταση της υγείας του επιβαρύνθηκε. Έτσι επέστρεψε στο νοσοκομείο όπου διασωληνώθηκε και κατέληξε από καρδιοαναπνευστική ανεπάρκεια λόγω λοίμωξης.
Αυτές ήταν δύο χαρακτηριστικές περιπτώσεις στη νομολογία, που ίσως κάποιοι να καταλαβαίνετε τι λέμε ή να σας έρχονται μνήμες. Είναι αυτό που ονομάζεται ιατρικό σφάλμα και ιατρική ευθύνη.
Και οι δύο περιπτώσεις έφτασαν στα δικαστικά έδρανα:
“Από τη νομική θεωρία στην ιατρική πρακτική”». Υπήρξαν εσφαλμένες διαγνώσεις και παραλείψεις, και καταδικαστικές αποφάσεις γι’ αυτές. Τα ιατρικά σφάλματα, οι μηνύσεις και αγωγές που δέχονται οι γιατροί έχουν λάβει μεγάλες διαστάσεις τα τελευταία χρόνια διεθνώς και οδηγούν συχνά σε αυτό που λέμε «αμυντική ιατρική».
Δημόσια ή Ιδιωτικά τα λάθη;
Στην χώρα μας το ποσοστό του 65% των προσφυγών για ιατρικά λάθη αφορούν αγωγές κατά δημόσιων νοσοκομείων και το 20% κατά ιδιωτικών κλινικών και ιατρικών κέντρων.
Το υψηλότερο ποσό αποζημίωσης που έχει ζητηθεί και δοθεί, είναι περίπου 300.000 ευρώ.
Οταν το ιατρικό σφάλμα ή ιατρική αμέλεια αφορά νοσοκομειακό γιατρό ή άλλον επαγγελματία υγείας, τότε η αγωγή ασκείται στο νοσοκομείο. Εάν αυτό κρίνει ότι υπάρχει δόλος ή βαριά αμέλεια, μπορεί να διεκδικήσει αποζημίωση από τον γιατρό. Πρωτόγνωρο με τα όσα ζούμε, όμως το 2019, νοσοκομείο απαίτησε μέσω του Ελεγκτικού Συνεδρίου ποσό ύψους 850.000 ευρώ από γιατρό για επιπλοκή σε ασθενή.
«Πολλές φορές ο γιατρός αισθάνεται φόβο ακόμη και χωρίς να κάνει λάθος. Είναι σε μια ιδιότυπη “λοταρία”, όπου η κάθε ιατρική πράξη μπορεί να του στοιχίσει ακριβά. Η απάντησή που μπορεί να δώσει, είναι να περνάει από την τεκμηριωμένη ιατρική στην αμυντική ιατρική. Να διασφαλιστεί από πιθανό ιατρικό σφάλμα και όχι να εξασφαλίσει την υγεία του ασθενούς. Παραγγέλνει εξετάσεις που δεν είναι ιατρικά απαραίτητες, παραπέμπει σε άλλους γιατρούς, συνιστά εισαγωγή στο νοσοκομείο για να αποφύγει τη δικαστική εμπλοκή και περιττές επεμβάσεις, όπως π.χ. η αφαίρεση ενός λιπώματος που δεν ήταν απαραίτητη. Υπάρχει και η συμπεριφορά γιατρών που προσπαθούν να αποφεύγουν τους ασθενείς υψηλού κινδύνου».