Ένα ζήτημα που έχει απασχολήσει την ιατρική κοινότητα εξαιτίας της πανδημίας του covid-19, η είναι η διαχείριση των ασθενών με καρκίνο. Η περίθαλψη των ασθενών με καρκίνο επηρεάζεται από τον κορωνοϊό, όχι μόνο διότι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο μόλυνσης από τον ιό, αλλά και λόγω των δυσχερειών που αντιμετωπίζει το σύστημα υγείας.
Σύμφωνα με ορισμένες ερευνητικές μελέτες που πραγματοποιήθηκαν στην Κίνα, οι ασθενείς με καρκίνο είναι πιο ευάλωτοι σε σύγκριση με τον υπόλοιπο πληθυσμό. Ειδικότερα, οι καρκινοπαθείς είναι πιθανότερο να παρουσιάσουν επιπλοκές εάν μολυνθούν από τον covid-19. Αυτή η παρατήρηση οδήγησε πολλούς ογκολόγους να αλλάξουν την καθημερινή τους πρακτική όσον αφορά την φροντίδα του καρκίνου, ακόμη και αν δεν υπάρχουν αρνητικές ενδείξεις για την υγεία τους (2).

Ποιά είναι η προτεραιότητα των ασθενών με καρκίνο;

Η φροντίδα των ασθενών με καρκίνο θα πρέπει να εστιάζει στη διαχείριση και τον περιορισμό των αρνητικών επιπτώσεων της πανδημίας. Όσο η κατάσταση εξελίσσεται και τα κρούσματα κορωνοϊού αυξάνονται διαρκώς, το εκάστοτε εθνικό σύστημα υγείας έχει ν’ αντιμετωπίσει πολλές προκλήσεις. Αυτό δε σημαίνει όμως, ότι τα δικαιώματα του ασθενή δε θα πρέπει να διασφαλίζονται, προκειμένου να διαφυλάσσουν την ευημερία και την ασφάλεια του.
Οι ασθενείς με καρκίνο έχουν προτεραιότητα στην άμεση ιατρική παρέμβαση κατά τη διάρκεια της πανδημίας covid-19, η οποια διαχωρίζεται σε τρία επίπεδα:

• Υψηλή προτεραιότητα: Εφόσον η κατάσταση του υγείας του ασθενή απειλεί άμεσα τη ζωή του. Πρόκειται για ασθενείς που είτε είναι κλινικά ασταθής, είτε θα ωφεληθεί σημαντικά η υγεία τους από την άμεση παρέμβαση (π.χ. βελτίωση ποιότητας ζωής ή επιμήκυνση του χρόνου ζωής).
• Μέση προτεραιότητα: Χαρακτηρίζονται οι καρκινοπαθείς των οποίων η κατάσταση της υγείας τους ναι μεν δεν είναι κρίσιμη, αλλά η οποιαδήποτε καθυστέρηση πέραν των 6 εβδομάδων θα μπορούσε ενδεχομένως να επηρεάσει το συνολικό αποτέλεσμα και / ή το μέγεθος του οφέλους.
• Χαμηλή προτεραιότητα: Αφορά τους ασθενείς με καρκίνο, που βρίσκονται σε αρκετά σταθερή κατάσταση. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ακόμη και αν καθυστερήσει η παροχή φροντίδας κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορονοϊού, η υγεία των καρκινοπαθών δε θα πληγεί.

Ποιοί ασθενείς διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο;

Η κατάσταση ορισμένων καρκινοπαθών ανάλογα με το στάδιο του καρκίνου ή άλλους παράγοντες, επηρεάζει την ανάγκη άμεσης παρέμβασης στην υγείας τους. Ειδικότερα, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο οι ασθενείς με καρκίνο οι οποίοι:

• Λαμβάνουν χημειοθεραπεία ή που έχουν λάβει χημειοθεραπεία τους τελευταίους 3 μήνες
• Λαμβάνουν εκτεταμένη ακτινοθεραπεία
• Έχουν κάνει μεταμόσχευση μυελού των οστών ή βλαστικών κυττάρων τους τελευταίους 6 μήνες ή που εξακολουθούν να λαμβάνουν ανοσοκατασταλτικά φάρμακα
• Έχουν ορισμένους τύπους καρκίνου του αίματος ή του λεμφικού συστήματος, οι οποίοι βλάπτουν το ανοσοποιητικό σύστημα, ακόμη και αν δεν χρειάζονται θεραπεία (για παράδειγμα, χρόνια λευχαιμία, λέμφωμα ή μυέλωμα).

Επιπλέον, ομάδες κινδύνου αποτελούν οι ασθενείς με καρκίνο, των οποίων το ανοσοποιητικό σύστημα έχει εξασθενήσει σημαντικά. Μερικές τέτοιες περιπτώσεις είναι οι ασθενείς με λευκοκυτταροπενία, χαμηλά επίπεδα ανοσοσφαιρίνης και μακροχρόνια ανοσοκαταστολή (στεροειδή, αντισώματα) (1).
Είναι γεγονός ότι παρά τις σημαντικές προσπάθειες που καταβάλλονται, η εύρεση της κατάλληλης προσέγγισης για τους καρκινοπαθείς εν μέσω της απειλής του covid-19 δεν είναι εμφανής. Εκδίδονται διαρκώς νέες οδηγίες από τις αρχές, ενώ τόσο τα κρούσματα κορονοϊου, όσο και ο αριθμός των καρκινοπαθών αυξάνεται (2).
Η προσέγγιση των ασθενών με καρκίνο πρέπει να είναι δυναμική και προσαρμοσμένη στην κατάσταση κάθε ασθενούς, στους πόρους κάθε νοσοκομείου και στην εμπειρία κάθε ιατρού. Οι ογκολόγοι θα πρέπει να λάβουν υπόψη ότι όσο η πανδημία του κορονοϊού επεκτείνεται, αυξάνεται και ο κίνδυνος μη διαθεσιμότητας υψηλού επιπέδου φροντίδας.

Τι μπορείτε να κάνετε σε περίπτωση ιατρικού λάθους;

Εάν εσείς ή κάποιο αγαπημένο σας πρόσωπο έχει βιώσει ιατρικό λάθος, ο Συνήγορος του Ασθενή είναι εδώ για να ακούσει την ιστορία σας και να σας καθοδηγήσει για την ηθική και οικονομική δικαίωση σας.

Μάθετε Περισσότερα για τον Covid-19

Πηγές:
(1) European Society for Medical Oncology (2020). Cancer Patient Management During the covid-19 pandemic. 
(2) Moujaess, E., Kourie, H. && Ghosn, M. (2020). Cancer patients and research during COVID-19 pandemic: A systematic review of current evidence. Crit Rev Oncol Hematol. 150: 102972.